#308 – Αισθάνεσαι ότι δεν είσαι αρκετός/αρκετή; – Νέλη Βυζαντιάδου
Νέλη Βυζαντιάδου – Εκπαιδεύτρια & Επόπτρια στο Ψυχόδραμα, Ψυχοθεραπεύτρια Ενηλίκων και Συστημική Σύμβουλος Ζεύγους, Συγγραφέας (nelibyzantiadou@gmail.com)
Πολλοί άνθρωποι, κρυφά ή φανερά, ζουν με την πεποίθηση ότι δεν είναι αρκετά καλοί για να αντιμετωπίσουν επαρκώς την κοινωνική, επαγγελματική και ρομαντική ζωή. Με άλλα λόγια, δεν πιστεύουν ότι αξίζουν.
Είναι μια αίσθηση ότι ό,τι κάνεις είναι καταδικασμένο για αποτυχία.
Κάπου είχα διαβάσει την εξής παρομοίωση:
Είναι σαν το παιδί που πεινάει και κοιτάζει τα γλυκά στο ράφι και έχει την βεβαιότητα ότι με κανένα τρόπο δεν θα μπορέσει να φάει ένα ή αν το κάνει, θα το κάνει με ενοχή και ντροπή. Αν κάποιος του χαρίσει, είναι γιατί θα το λυπήθηκε.
Αν το κλέψει, θα τον πιάσουν. Αν το ζητήσει, θα του το αρνηθούν. Αν του δώσουν ένα νόμισμα για να τα αγοράσει, σίγουρα δεν θα φτάνει ή θα του πέσει.
Είναι μία αίσθηση ότι δεν ανήκεις. Ότι η ζωή είναι ένα πάρτυ, στο οποίο εσύ δεν είσαι καλεσμένος.
Γιατί συμβαίνει αυτό;
Ακούστε το podcast με τη Νέλη Βυζαντιάδου
Τα βιβλία της Νέλης:
- Μαθήματα στη Γλώσσα της Αγάπης, iWrite (Μόλις κυκλοφόρησε!)
- Και τώρα οι 3 μας, Εκδόσεις University Studio Press
Show notes
- Η αίσθηση ότι δεν είμαστε αρκετοί, πολλές φορές, είναι υποκειμενική, είναι μια κρίση που κάναμε εμείς για τον εαυτό μας και δεν ανταποκρίνεται στο πώς μας βλέπουν οι άλλοι.
- Η αίσθηση αυτή, το σύνδρομο μειονεξίας, συνοδεύεται από τη ντροπή και τον φόβο. Το σύνδρομο αυτό έρχεται πάντα σε σύγκριση με κάτι ή κάποιον άλλον.
- Αυτό δεν εμφανίζεται με τον ίδιο τρόπο σε όλους και σε όλες τις πτυχές της ζωής: Κάποιος που νιώθει αυτοπεποίθηση στα επαγγελματικά του μπορεί να νιώθει ανεπαρκής στην προσωπική του ζωή.
- Σύμφωνα με τον Άντλερ, όλοι μας γεννιόμαστε με ένα σύνδρομο κατωτερότητας και βρισκόμαστε σε έναν διαρκή αγώνα για να το ξεπεράσουμε. Άλλοι τα καταφέρνουν καλύτερα, ενώ άλλοι μένουν παγιδευμένοι σε αυτά τα συναισθήματα.
- Αυτό που πρέπει να κάνουμε είναι όχι να προσπαθούμε να γεμίσουμε συνεχώς το κενό που θεωρούμε ότι μας κάνει ανεπαρκείς, αλλά να συμβιβαστούμε με το γεγονός έχουμε κάνει λογικά σφάλματα: Μπορεί να μην υπάρχει κανένα κενό που πρέπει να γεμίσουμε. Πρέπει, δηλαδή, να αντικαταστήσουμε αυτή τη διαστρεβλωμένη αντίληψη ότι δεν είμαστε αρκετοί.
- Πρέπει να αναρωτηθούμε σε ποιον προσπαθούμε να αποδείξουμε την αξία μας πέρα από τον εαυτό μας, γιατί αυτά τα αισθήματα από κάπου ξεκίνησαν, κάποιος μας τα προκάλεσε, ακόμη και χωρίς την πρόθεση του.
- Αν νιώθουμε ανεπαρκείς στις σχέσεις μας και συγκρίνουμε τον εαυτό μας με τον σύντροφο μας, αυτό σημαίνει ότι τον έχουμε εξιδανικεύσει στο μυαλό μας και πρέπει να τον “κατεβάσουμε” λίγο στην αντίληψη μας για να γίνει πιο ισότιμη η σχέση.
- Ο καθένας έχει μια ευαίσθητη περιοχή που την βιώνει σαν μειονέκτημα (βάρος, οικονομική κατάσταση, ευφυΐα κλπ), το οποίο γίνεται μειονεξία όταν αρχίζουμε να συγκρίνουμε τον εαυτό μας με τους άλλους.
- Όταν ζούμε μέσα στο αίσθημα της ανεπάρκειας καταδικάζουμε τον εαυτό μας σε απραξία, δημιουργώντας έναν φαύλο κύκλο: Η αίσθηση ανεπάρκειας μας κρατάει από το να προχωρήσουμε και να διεκδικήσουμε, το οποίο με τη σειρά του μας κάνει να νιώθουμε ακόμη περισσότερο μειονεκτικά. Αυτό με τον χρόνο μας κάνει να παραιτηθούμε από τις προσπάθειες μας, γιατί νιώθουμε ότι δεν μπορούμε και δεν αξίζουμε να κάνουμε κάτι.
- Εκτός από τη ντροπή και τον φόβο που προαναφέραμε, το αίσθημα μειονεξίας συνοδεύεται και από θυμό, θυμό και προς τον εαυτό μας και προς τους άλλους.
- Αίσθημα ανεπάρκειας εντοπίζεται και στο σύνδρομο του λευκού ιππότη, καθώς ο ιππότης νιώθει πως έχει αξία μόνο μέσα από αυτόν τον ρόλο.
- Όταν νιώθουμε ανεπαρκείς πρέπει να ρωτήσουμε τον εαυτό μας αν όντως κάτι τέτοιο ισχύει ή αν είναι μια δική μας υποκειμενική κρίση. Για να βρούμε την απάντηση αν τελικά είμαστε όντως ανεπαρκείς πρέπει να ψάξουμε και αποδείξεις, αλλιώς πρόκειται για ένα μειονεκτικό αίσθημα που δεν αληθεύει.
- Κάθε αρνητική συμπεριφορά έχει ένα δευτερογενές όφελος. Πρέπει επομένως να σκεφτούμε και το ενδεχόμενο του να κερδίζουμε κάτι από το να μειώνουμε τον εαυτό μας.
Links και αναφορές: Άλφρεντ Άντλερ