#282 – Ο Θάνατος στην Ανθρώπινη Σκέψη Διαχρονικά – Ευλαμπία Τσιρέλη
Ευλαμπία Τσιρέλη – Συγγραφέας, Δασκάλα Συγγραφής, Εκπαιδευτικός Θεολόγος, υπ. Διδάκτωρ Βιβλικής Θεολογίας και Θρησκειολογίας ΑΠΘ
Με την υποστήριξη της www.klimamichaniki.gr.
Η Κλιμαμηχανική δραστηριοποιείται στον τομέα της ενέργειας από το 1984, προσφέροντας υπηρεσίες ολιστικής ενεργειακής διαχείρισης.
Η Ευλαμπία Τσιρέλη, συγγραφέας, δασκάλα συγγραφής, εκπαιδευτικός θεολόγος, υπ. Διδάκτωρ Βιβλικής Θεολογίας και Θρησκειολογίας ΑΠΘ, με αφορμή τη γιορτή του Halloween (γιορτή του θανάτου) μας μιλά για τις αρχαίες αντιλήψεις των λαών περί θανάτου (Σουμέριοι, Αιγύπτιοι, Κέλτες) και την εξέλιξη της ανθρώπινης σκέψης πάνω στο θέμα της «μεγάλης μετάβασης» ή του «μεγάλου τέλους».
Ακούστε το podcast στο link και όπου ακούτε podcast!
Show notes
- Στις πρώτες ανθρώπινες κοινωνίες, στην περιοχή της Μεσοποταμίας, τα πρώτα τελετουργικά που αναπτύχθηκαν είχαν να κάνουν με τον θάνατο. Οι νεκροί θάβονταν κάτω από το σπίτι της οικογένειας και γίνονταν τα κεντρικά πρόσωπα της. Από εκεί γεννήθηκε η προγονολατρεία και η ανιμισμός, η λατρεία της ψυχής.
- Οι Αιγύπτιοι ήταν ο πρώτος λαός που εντρύφησε πάνω στον θάνατο και έδωσε πολύ μεγάλη αξία στη μεταθανάτια ζωή. Τα ταφικά τους έθιμα είχαν σαν στόχο να βοηθήσουν τον νεκρό στο ταξίδι του στον κάτω κόσμο. Μάλιστα, δεν υπήρχε η λέξη νεκρός αλλά “δυτικός”, αυτός που πηγαίνει στη Δύση, γιατί πίστευαν πως έτσι όπως ταξιδεύει/δύει ο Ήλιος έτσι ταξιδεύουν και οι ψυχές.
- Η πρώτη μυθολογία που ασχολείται με το θέμα του θανάτου είναι το έπος του Γκιλγκαμές των Σουμέριων, στο οποίο ο Γκιλγκαμές έχοντας έρθει αντιμέτωπος για πρώτη φορά με τον θάνατο, όταν πεθαίνει ο φίλος του, αποφασίζει να βρει το φυτό της αθανασίας.
- Τεχνικές μουμιοποίησης είχαν και οι Κέλτες, οι οποίοι είχαν εδραιώσει μια θρησκεία με επίκεντρο την φύση. Βρέθηκαν, μάλιστα, νεκροί κακοποιοί οι οποίοι είχαν απαγχονιστεί σαν τιμωρία και στη συνέχεια βυθιστεί στη λάσπη ενός βάλτου ως θυσιαστική εκτέλεση στη μητέρα γη. Στους βάλτους αυτούς, υπήρχαν βρύα τα οποία επέτρεπαν τη διατήρηση και τελικά τη μουμιοποίηση των σωμάτων τους.
- Από τα έθιμα των Κελτών προέρχεται και το Halloween. Πρόκειται, λοιπόν, για μια γιορτή, το Samhain, που σηματοδοτούσε το τέλος του καλοκαιριού και την αρχή του φθινοπώρου, στις 31 Οκτωβρίου. Το βράδυ εκείνης της ημέρας, οι Κέλτες πίστευαν ότι το πέπλο ανάμεσα στους ζωντανούς και τους νεκρούς γίνονταν πιο διαπερατό και οι θεοί κατέβαιναν στη γη για να προκαλέσουν σύγχυση στους ζωντανούς. Άναβαν, επομένως, μεγάλες υπαίθριες φωτιές (bonfires) για να ξορκίσουν το κακό και μεταμφιέζονταν για να μην τους αναγνωρίσουν οι νεκροί. Άναβαν επίσης γογγύλια σαν φαναράκια για να βρουν οι νεκροί τον δρόμο προς τους ζωντανούς συγγενείς τους και να προστατευτούν από τα κακά πνεύματα.
- Με τον χριστιανισμό, το Samhain έγινε All Hallows Eve (γιορτή των Αγίων Πάντων) και στη συνέχεια Halloween.
- Ο θάνατος, το γεγονός ότι δεν θα ζήσουμε για πάντα είναι η κινητήρια δύναμη μας, αυτό που μας ωθεί να δημιουργήσουμε και να αφήσουμε κάτι για τις επόμενες γενιές.
- Πλέον έχουμε αποξενωθεί από τον θάνατο, έχουμε ξεχάσει ότι είναι κομμάτι της φύσης μας.
Links και αναφορές
Ακούστε κι άλλα επεισόδια με την Ευλαμπία Τσιρέλη εδώ.
