#376 – Η Συνεξάρτηση – Θέκλα Πετρίδου
Θέκλα Πετρίδου – Συγγραφέας, Ψυχολόγος, theklapetridou.com
Η συνεξάρτηση περιγράφει τη συνθήκη εκείνη του ανθρώπου που γίνεται χαλάκι να τον πατήσουν οι άλλοι, του ανθρώπου εκείνου που μπαίνει σε μία σχέση, ερωτική, φιλική, επαγγελματική, χάνει την οντότητα του και βάζει σκοπό της ζωής του να ευχαριστήσει τον άλλον.
Πώς δημιουργείται και τι προβλήματα μας προκαλεί.
Ακούστε το podcast!
Ακούστε κι άλλα επεισόδια με τη Θέκλα Πετρίδου εδώ.
Show notes
- Η συνεξάρτηση αποτελεί έναν καινούργιο σχετικά όρο που χρησιμοποιείται για να περιγράψει την συμπεριφορά του ανθρώπου που γίνεται χαλάκι για να τον πατήσουν οι άλλοι. Αυτός ο άνθρωπος μόλις μπει σε μια σχέση, οποιασδήποτε φύσεως, χάνει την οντότητα του και κάνει σκοπό της ζωής του το να ευχαριστήσει κάποιον άλλον.
- Ειδικότερα στα πλαίσια μιας ερωτικής σχέσης, ο συνεξαρτώμενος σύντροφος μειώνει τον εαυτό του και τις ανάγκες του και θεωρεί ότι το πιο σημαντικό απ’ όλα είναι ο άλλος σύντροφος.
- Τέτοιου είδους σχέσεις δεν είναι υγιείς και συχνά κρύβουν μέσα τους στοιχεία κακοποίησης.
- ο όρος “συνεξάρτηση” προήλθε από τους ΑΛ-ΑΝΟΝ, όταν παρατηρήθηκε πώς πολλές φορές οι σύντροφοι εξαρτημένων ατόμων υιοθετούσαν μια σχεδόν δουλοπρεπή συμπεριφορά και γίνονταν enablers της εξάρτησης. Δεν μιλάμε δηλαδή για μια εξάρτηση σε κάποιον άλλον άνθρωπο, αλλά αυτού του είδους την συμπεριφορά.
- Την συνεξάρτηση μπορούμε να τη συνδέσουμε και με τη σύνθετη διαταραχή μετατραυματικού στρές, κατα την οποία ένα άτομο έχει ζήσει μια τραυματική εμπειρία και βιώνει συναισθηματικές αναδρομές στην εμπειρία αυτή, κάτι που εμποδίζει τη λειτουργικότητα του. Έτσι, ένα άτομο που μπορεί να έχει τώρα μια φυσιολογική ζωή, έχοντας όμως κρατημένο μέσα του τραύμα, μπορεί να βιώσει κάποια εμπειρία η οποία θα πυροδοτήσει τις μνήμες του τραύματος αυτού. Καθώς το άτομο, λοιπόν, αναβιώνει το τραύμα του μπορεί να αρχίσει να συμπεριφέρεται με φόβο, σύγχυση, ακόμη και σαν θύμα.
- Η αντίδραση αυτή δεν είναι συνειδητή. Δεν επιλέγει δηλαδή συνειδητά το άτομο να βιώσει αυτό το στρές, όπως δεν επιλέγει συνειδητά και την συνεξάρτηση. Δεν καταλαβαίνει κάποιος δηλαδή πότε γίνεται συνεξαρτώμενος, όταν έχει συναισθηματικές αναδρομές λόγω των καταστάσεων που τις πυροδοτούν.
- Ο λόγος που βλέπουμε την συνεξάρτηση πιο συχνά στις ερωτικές σχέσεις είναι γιατί αυτού του είδους η συνδεσιμότητα είναι η πιο κοντινή στην πρώιμη συνδεσιμότητα που είχαμε ως παιδιά με τους φροντιστές μας. Είναι, επομένως, πολύ πιο εύκολο να πυροδοτηθούν παλιές μνήμες.
- Αν και υπάρχουν και άλλοι παράγοντες που συνδέονται με την συνεξάρτηση, όπως το φύλο, ο πιο σημαντικός παράγοντας είναι το αν κάποιος είχε αναπτύξει ασφαλείς δεσμούς μεγαλώνοντας, να έχει πολύ χαμηλή αυτοεκτίμηση και αθεράπευτη σύνθετη διαταραχή μετατραυματικού στρές.
- Η συνεξάρτηση αποτελεί έναν συμβιβαστικό μηχανισμό άμυνας. Όταν για παράδειγμα ένα παιδί γίνεται θύμα κάποιου είδους βίας, αναπτύσει κάποιους μηχανισμούς άμυνας (όπως π.χ. η σιωπή ή προσποίηση ότι δεν συμβαίνει τίποτα), προσπαθώντας να σωθεί από τον κίνδυνο. Αυτόν τον μηχανισμό άμυνας τον κουβαλάει και μέσα του ως ενήλικας, και όταν νιώσει ότι απειλείται θα αντιδράσει πάλι με τον ίδιο μηχανισμό.
- Συνεξάρτηση μπορεί να επέλθει και από την γονεοποίηση των παιδιών. Γονεοποιημένο παιδί είναι αυτό που αρχίζει να φέρεται ως γονέας των γονιών του, επειδή αυτοί έχουν παραμελητική/κακοποιητική συμπεριφορά. Έτσι, το παιδί αυτό χάνει την παιδική του ηλικία, επικεντρώνεται συνεχώς στο να εξυπηρετεί τους γονείς του και θεωρεί τον εαυτό του και τις ανάγκες του ασήμαντες.
- Το ίδιο ισχύει και για τους λεγόμενους “people-pleasers”, αυτούς δηλαδή που βάζουν σκοπό της ζωής τους να ευχαριστούν τους άλλους.
- Πολλές φορές συνεξάρτηση και κατάθλιψη συνδέονται: κάποιος που έχει συνεξάρτηση μπορεί να αποκτήσει και κατάθλιψη, και κάποιος που πάσχει από κατάθλιψη μπορεί πιο εύκολα να μπαίνει σε συνεξαρτημένες σχέσεις.
- Οι συνεξαρτημένοι άνθρωποι δεν διεκδικούν τα δικαιώματα τους και τα θέλω τους, γιατί φοβούνται ως αν τα διεκδικήσουν θα μείνουν μόνοι τους.
Links και αναφορές
Ακολουθήστε τη Δέσποινα Κανάκογλου στα social media:
Instagram @desp1na_k
Twitter @desp1na_k
Ακολουθήστε το GiatiOxi στα social media:
What's Your Reaction?
Excited
0
Happy
0
In Love
0
Not Sure
0
Silly
0
