#385 – Το Σύνδρομο Του Απατεώνα (Imposter Syndrome) – Δανάη Κίρλα

Δανάη Κίρλα – Κλινική Ψυχολόγος

danaikirla@gmail.com

Τι είναι το σύνδρομο του απατεώνα;

Πώς εκδηλώνεται;

Που οφείλεται;

Πώς μπορεί κανείς να το διαχειριστεί;

Show Notes

• Τι είναι το Σύνδρομο του Απατεώνα;  Πρόκειται για την αίσθηση χαμηλής αυτοεκτίμησης που μας κάνει να νιώθουμε πως ό, τι έχουμε καταφέρει οφείλεται στην τύχη ή επειδή καταφέραμε να ξεγελάσουμε τους άλλους ότι είμαστε ικανοί.
• Πού οφείλεται;
  • Διαπαιδαγώγηση
  • Στοιχεία χαρακτήρα (τελειομανία, χαμηλή αυτοεκτίμηση, νευρωτισμός)
  • Κοινωνικό γίγνεσθαι και σύγκριση με τους άλλους

• Μπορεί να λειτουργήσει αποτρεπτικά: Καθώς το άτομο σαμποτάρει τον εαυτό του εξαιτίας των δισταγμών του, επιβεβαιώνει τελικά τους φόβους του.
• Πώς το ξεπερνάμε;
  • Παρατηρούμε τους άλλους για να καταρρίψουμε τα γνωστικά λάθη που κάνουμε για τον εαυτό μας. Στην σκέψη μας όλοι οι άλλοι ας φαίνονται αλάνθαστοι, αν απεγκλωβιστούμε όμως από τους φόβους μας θα δούμε πώς και αυτοί είναι άνθρωποι και κάνουν λάθη όπως εμείς.
  • Πολύ σημαντική είναι η αντιπροσώπευση των μειονοτήτων. “Για να γίνεις κάτι πρέπει να το δείς να υπάρχει”. Όταν βλέπουμε κάποιον σαν εμάς να καταφέρνει κάτι και ταυτιζόμαστε με την πορεία του, νιώθουμε πως μπορούμε να το κάνουμε και εμείς. Αυτή η αντιπροσώπευση, βέβαια, πρέπει να γίνει σωστά, όχι να παρουσιαστεί ως η εξαίρεση στον κανόνα, γιατί και αυτό μπορεί να δράσει αποτρεπτικά.

• Στον αντίποδα του συνδρόμου απατεώνα συναντούμε το σύνδρομο Ντάνινγκ-Κρούγκερ, το οποίο χαρακτηρίζεται από μια υπέρμετρη αίσθηση αυτοπεποίθησης και υπερεκτίμησης δυνατοτήτων.
• Το αίσθημα κατωτερότητας που προκαλεί το σύνδρομο του  απατεώνα, τις περισσότερες φορές δεν βασίζεται σε ρεαλιστικούς φόβους. Ένας εργοδότης προσλαμβάνει και κρατάει κάποιον κοντά του εξαιτίας των ικανοτήτων του και του κέρδους που του αποφέρει, όχι γιατί αυτός ο εργαζόμενος με κάποιον τρόπο τον ξεγέλασε.
• Δεν μας κάνει κάποιος χάρη ούτε κλέψαμε από κάποιον μια ευκαιρία. Ακόμη και να είχαμε κάποια προνόμια, εμείς οι ίδιοι αγωνιστήκαμε για να φτάσουμε εκεί που είμαστε.
• Το άγχος που δημιουργεί το σύνδρομο του απατεώνα μπορεί να οδηγήσει στην εξής κυκλική πορεία: από φόβο ανεπάρκειας, προετοιμάζεται κάποιος υπερβολικά και αποδίδει τελικά την επιτυχία του σε αυτή την υπερπροσπάθεια. Οπότε πιστεύει πως ο μόνος δρόμος για την επιτυχία είναι να κοπιάσει υπερβολικά, ακόμη και μέχρι τα όρια της ψυχικής και σωματικής του υγείας.
• Η κάθε νέα εμπειρία είναι φυσιολογικό να συνοδεύεται και από αρνητικά συναισθήματα. Το άγχος, η αμηχανία, ο φόβος δεν κάνουν κάποιον αποτυχημένο ούτε απατεώνα. Ο καθένας χαράσει τη δική του διαδρομή, και με τα καλά της και με τα κακά της.

Links και Αναφορές: 

Michelle Obama

Neil Gaiman

Inventing Anna

See Also

#458 – Μύθοι & Αλήθειες Για Τα Έθιμα Των Χριστουγέννων – The Mythologist, Κωνσταντίνος Λουκόπουλος

Martin Scorsese

Ακούστε και άλλα podcast με τη Δανάη Κίρλα εδώ.

Ακολουθήστε τη Δέσποινα Κανάκογλου στα social media:

Instagram @desp1na_k
Twitter @desp1na_k

Ακολουθήστε το GiatiOxi στα social media:

Facebook
Instagram @giatioxi
Twitter @giati_oxi