#409 – Παραδόσεις και Συμβολισμοί του Δέντρου – Ευλαμπία Τσιρέλη
Ευλαμπία Τσιρέλη – Συγγραφέας, Θεολόγος, Δόκτωρ Βιβλικής Γραμματείας και Θρησκειολογίας ΑΠΘ
Παραδόσεις και Συμβολισμοί του Δέντρου
Το δέντρο της ζωής και άλλα δέντρα-σύμβολα, το χριστουγεννιάτικο δέντρο, το κοσμικό δέντρο, τα Θεοφάνια και οι καλικάντζαροι. Ποια είναι η σχέση του ανθρώπου με τα δέντρα διαχρονικά;
Η πιο όμορφη και δυναμική, γεμάτη συμβολισμούς είναι η γιορτή των Θεοφανίων. Τα ύδατα καθαγιάζονται για πρώτη φορά, ο κόσμος ανακαινίζεται, αποκαλύπτεται το Άγιο Πνεύμα με μορφή περιστεριού, ο Θεός γυμνώνεται για να βαπτιστεί.
Η Παλαιά και η Καινή Διαθήκη αποτελούν μια αδιάσπαστη ενότητα. Η ιστορία είναι μία και συνεχής. Όλα τα γεγονότα της Καινής νοηματοδοτούνται βαθύτερα αν κανείς γνωρίζει τα γεγονότα της Παλαιάς με τα οποία συνδέονται, αλλά και τις πεποιθήσεις των λαών πέριξ του Ισραήλ.
Για παράδειγμα, καταλαβαίνουμε γιατί ο καθαγιασμός των υδάτων είναι σημαντικός αν γνωρίζουμε ότι τα ύδατα θεωρούνταν πηγή κακών. Τα αρχέγονα ύδατα ήταν η κατοικία των δυνάμεων του Χάους που απειλούσε πάντα τη δημιουργία. Το Χάος είχε τη μορφή ερπετού και δράκου στη σκέψη του αρχαίου. Γι’ αυτό βλέπουμε σε μερικές εικόνες της Βάπτισης δράκους μέσα στα νερά.
Έπειτα, στη Γένεση, διαβάζουμε πως στην αρχή του κόσμου τίποτα δεν υπήρχε παρά μόνον νερό στην επιφάνεια του οποίου επεφέρετο πνεύμα Θεού. Εδώ το Άγιο Πνεύμα αποκαλύπτεται ως περιστέρι πάνω από τα νερά, μια μορφή που συμβολίζει την ειρήνη. Καμία μάχη με το χάος δεν χρειάζεται να ξαναδοθεί, και πότε ξανά δεν θα απειλήσει τη δημιουργία γιατί ο Χριστός έρχεται για να νικήσει το σκοτάδι και να φέρει την ειρήνη στον κόσμο.
Και μπαίνει στα νερά γυμνός, ελεύθερος, όπως ο Αδάμ και η Εύα πριν την Πτώση του ανθρώπου, όταν δεν σκέπαζαν τη γύμνια τους, όταν δέχονταν ο ένας τον άλλον όπως ήταν, όταν δεν ντρέπονταν να είναι ο εαυτός τους απέναντι στον Θεό, πριν διαταραχθεί η σχέση εμπιστοσύνης.
Τα Θεοφάνια λοιπόν φωτίζεται κάθε σκοτεινή πτυχή του κόσμου, αγιάζονται τα ύδατα και ο κόσμος ξαναγεννιέται. Ο Χριστός βυθίζεται γυμνός στα ακάθαρτα ύδατα και νικάει τον δράκο του Χάους που δεν είναι άλλος από τον θάνατο.
Το μήνυμα που μας αφορά σήμερα είναι πως ο καθένας μας έχει μια δεύτερη ευκαιρία να “καθαρθεί”, να αναγεννηθεί, να αφήσει μέσα του το φως να νικήσει το σκοτάδι. Γιατί το φως και το σκοτάδι βρίσκονται μέσα μας. Ήμασταν και είμαστε πάντα ελεύθεροι να επιλέξουμε.
Ακούστε κι άλλα επεισόδια με την Ευλαμπία Τσιρέλη εδώ.
Ακολουθήστε τη Δέσποινα Κανάκογλου στα social media:
Instagram @desp1na_k
Ακολουθήστε το GiatiOxi στα social media:
