Now Reading
#257 – Στωική Φιλοσοφία αντί για Ζάναξ – Χριστίνα Κούρφαλη

#257 – Στωική Φιλοσοφία αντί για Ζάναξ – Χριστίνα Κούρφαλη

Χριστίνα Κούρφαλη – Συγγραφέας, Διδάκτωρ Φιλοσοφίας

Η στωική φιλοσοφία μας έχει ξανά απασχολήσει στο giatioxi στο podcast με τον Αντώνη Αρβανιτάκη που όσοι το έχετε ακούσει, θυμάστε ότι είπε πόσο τον βοήθησε να ξεπεράσει την προσωπική του τραγωδία το βιβλίο “The obstacle is the way” του Ryan Holiday.

Βασικά Σημεία:

  • Οι απαρχές της Στωικής Φιλοσοφίας
  • Ο Ζήνωνας, ο Θεμελιωτής της Στωικής Φιλοσοφίας
  • Ο Μάρκος Αυρήλιος, ο πιο διάσημος practitioner της στωικής φιλοσοφίας.
  • O Χρύσιππος
  • Ο Κλεάνθης
  • Σενέκας
  • Επίκτητος
  • Κλεάνθης
  • Τα 4 πρόσωπα του ανθρώπου
  • Η έννοια της Αρετής
  • Η έννοια της Αταραξίας

Η φράση του Σενέκα στην αρχή είναι στην 1η σελίδα του βιβλίου της Χριστίνας Κούρφαλη “Η Στωική Τέχνη του Βίου” (Εκδόσεις Θύραθεν).

Σήμερα εγκαινιάζεται το newsletter του GiatiOxi και #GiatiOxiBookClub. Με το newsletter θα έχουμε άμεση επικοινωνία πια, χωρίς να μεσολαβεί ο αλγόριθμος των social media. Εγγραφή εδώ.

#GiatiOxiBookClub

Το 1ο βιβλίο του #GiatiOxiBookClub είναι το “Τα Εις Εαυτόν” του Μαρκου Αυρήλιου.

Ο Ρωμαίος Αυτοκράτορας Μάρκος Αυρήλιος, κατά τη διάρκεια των Παρθικών πολέμων (170 μ.Χ.  – 180 μ.Χ.), μέσα σε ένα αντίσκηνο κατέγραφε στα ελληνικά τους συλλογισμούς του, έδινε στον εαυτό του συμβουλές και κρατούσε σημειώσεις με σκοπό να αντέξει τις δυσκολίες και να μην παρασυρθεί από το χείμαρρο των γεγονότων χωρίς να σκοπεύει για να τα δημοσιεύσει.

Ένα πνευματικό ημερολόγιο (σαν μια πρακτική “Journaling” που την έχουμε αναφέρει στο podcast για τη Γενικευμένη Διαταραχή Άγχους με την Κατερίνα Χλωροκώστα) που αποτελεί ένα προσωπικό οδηγό αυτοβελτίωσης και διακυβέρνησης. Έμεινε στην ιστορία ως “Τα εις εαυτόν” ή όπως είναι διεθνώς γνωστό “Meditations”.

Μπορείτε να διαβάσετε δωρεάν το βιβλίο εδώ. Είναι σχετικά μικρό (στη μια σελίδα είναι το πρωτότυπο και δίπλα είναι η μετάφραση). Μας δίνω μέχρι 31 Μαΐου (δεν έχω ξανά συντονίσει λέσχη βιβλίου οπότε ζητάω την επιείκεια σας) για να διαβάσουμε το βιβλίο. Όταν βρίσκετε κάτι ενδιαφέρον μπορείτε να το ανεβάζετε στα social media με tag GiatiOxi και #giatioxibookclub και στο τέλος, θα δοθούν 2 αντίτυπα από το βιβλίο της Χριστίνας Κούρφαλη και 2 αντίτυπα από τα “Εις Εαυτόν” (Εκδόσεις Θύραθεν και τα δύο). Περισσότερα για το διαγωνισμό στα social media του GiatiOxi!

Σας ευχαριστώ πολύ!

Show notes

  • Ο Μάρκος Αυρήλιος αποτελεί μια από τις πιο σημαντικές προσωπικότητες που συνδέονται με την στωική φιλοσοφία, δεν είναι όμως ο θεμελιωτής ούτε ο φιλόσοφος της, είναι ασκητής της. 
  • Ιδρυτής της στωικής φιλοσοφίας είναι ο Ζήνων, ο οποίος έφτασε στην Αθήνα σε νεαρή ηλικία, και στράφηκε προς τη φιλοσοφία όταν το καράβι του έμπορα πατέρα του βυθίστηκε στον Πειραιά. Ονομάστηκε έτσι η στωική διότι το μέρος όπου δίδασκε ήταν η Ποικίλη Στοά.
  • Σημαντικές προσωπικότητες για τη στωική φιλοσοφία είναι επίσης ο Χρήσιππος αλλά και ο Σενέκας.
  • Μια από τις κύριες διδασκαλίες των στωικών είναι πως το ζήτημα δεν είναι αυτό που μας συμβαίνει, αλλά το πώς αντιδρούμε σε αυτό.Βασικός στόχος της είναι η διαχείριση της επιθυμίας.
  • Σύμφωνα με τον Παναίτιο, η ανθρώπινη προσωπικότητα αποτελείται από 4 πρόσωπα:
    • Το πρώτο είναι ο λόγος, αυτό το πρόσωπο που το έχουμε όλοι και πρέπει να το ανακαλύψουμε για να δούμε την πραγματική μας φύση και τα πραγματικά μας καθήκοντα. Αυτό το πρόσωπο, την ανθρώπινη φύση τη μαθαίνουμε μέσα από την επιστήμη.
    • Το δεύτερο πρόσωπο είναι οι ιδιαιτερότητες μας, αυτό που μας κάνει να ξεχωρίζουμε από τους άλλους.
    • Το τρίτο πρόσωπο αφορά τον τόπο, χρόνο και περιστάσεις γύρω μας. Είναι ο “προγραμματισμός” μας, ο τρόπος που μαθαίνουμε να κοιτάμε τον κόσμό από την παιδική μας ηλικία.
    • Το τέταρτο πρόσωπο είναι οι επιλογές μας, το μόνο πρόσωπο που μας ανήκει ολοκληρωτικά και που είναι στο χέρι μας να αλλάξουμε. Έχει να κάνει με το τι άνθρωποι θέλουμε να είμαστε και τι ζωή θέλουμε να ζήσουμε.
  • Το σημαντικό στην θεωρία με τα 4 πρόσωπα είναι να στρέψουμε την προσοχή μας σε αυτά που μπορούμε να αλλάξουμε στον εαυτό μας. Δεν είναι στο χέρι μας να αλλάξουμε το πώς και που γεννηθήκαμε, με τι χαρακτηριστικά και ιδιαιτερότητες. Αυτό που είναι στο χέρι μας είναι οι επιλογές μας.
  • Ο τελικός στόχος των στωικών είναι η αρετή, η “εύρεια” δηλαδή η καλή ροή της ζωής. Το ζητούμενο δεν είναι η αταραξία αλλά το πώς διαχειριζόμαστε αυτά που μας συμβαίνουν. 
  • Η αρετή είναι ο στόχος αλλά και το μέσο για να φτάσεις στον στόχο. Αρετή για τους στωικούς σημαίνει να φτάσεις στην καλύτερη ανθρώπινη εκδοχή. 
  • Σχετικά με το τι είναι αρετή, οι στωικοί υιοθετούν τον διαχωρισμό που έκανε ο Πλάτωνας στην Πολιτεία: φρόνηση, δικαιοσύνη, θάρρος και η εγκράτεια (σωφροσύνη). 
  • Οι στωικοί δεν θέλουν να αδικούν, προτιμούν να αδικούνται, γιατί τότε μπορούν να εφαρμόσουν την αρετή. 
  • Οι στωικοί ήταν αυτοί που μίλησαν πρώτη φορά για το big bang, τη μεγάλη έκρηξη από την οποία ξεκίνησε όλη η ζωή. Σύμφωνα με αυτούς, το σύμπαν βρίσκεται σε μια συνεχή κίνηση και σε μια τονικότητα.

Links και αναφορές

Πλάτωνας, όχι Πρόζακ!

Arianna Huffington

See Also

Αναζητώντας νόημα ζωής

The obstacle is the way – Ryan Holiday

Ακολουθήστε τη Δέσποινα Κανάκογλου στα social media:

Instagram @desp1na_k
Twitter @desp1na_k

Ακολουθήστε το GiatiOxi στα social media:

Facebook
Instagram @giatioxi
Twitter @giati_oxi

Ακούστε κι άλλα επεισόδια με την Χριστίνα Κούρφαλη εδώ.

© 2025 GiatiOxi. All Rights Reserved.