#126 – Ταυτότητα φύλου, δυσφορία φύλου, διεμφυλικότητα – Το δικαίωμα στη διαφορετικότητα – Θεοφανώ Παπαζήση
Θεοφανώ Παπαζήση – Ομότιμη Καθηγήτρια την Νομικής Σχολής του ΑΠΘ, Mέλος της Νομοπαρασκευαστικής Επιτροπής του Συμφώνου Συμβίωσης και της Νομικής Αναγνώρισης της Ταυτότητας Φύλου
Το ανθρώπινο δικαίωμα έχει δημιουργηθεί για τον έναν που έχει το δικαίωμα να είναι διαφορετικός.
Η Ομότιμη Καθηγήτρια της Νομικής Σχολής του ΑΠΘ και μέλος της Νομοπαρασκευαστικής Επιτροπής του Συμφώνου Συμβίωσης και της Νομικής Αναγνώρισης της Ταυτότητας Φύλου, κυρία Θεοφανώ Παπαζήση, μας εξηγεί τι είναι δυσφορία γένους, μας διαλύει ευρέως διαδεδομένους μύθους και προκαταλήψεις γύρω από την ταυτότητα και μας μιλάει για το δικαίωμα του κάθε ανθρώπου στη διαφορετικότητα.
Μία συζήτηση για τις προκαταλήψεις, τα δικαιώματα, τη ΛΟΑΤΚΙ κοινότητα και πολλά άλλα. Ακούστε στο πλαίσιο κάτω από την εικόνα ή σε εφαρμογές για podcast στο κινητό σας. Οι εφαρμογές που μπορείτε να ακούσετε αναγράφονται δεξιά στη σελίδα.
Show Notes
- Μέχρι πρότινος η δυσφορία γένους, όπως και η ομοφυλοφιλία παλαιότερα, ήταν καταγεγραμμένες στο ICD-11, έναν κατάλογο στον οποίο είναι καταγεγραμμένες όλες οι ασθένειες από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας.
- Οι ομοφυλόφιλοι είναι άτομα τα οποία έλκονται ερωτικά από το ίδιο φύλο. Αυτό κάποτε θεωρούνταν αφενός ψυχική ασθένεια και αφετέρου ποινικό αδίκημα και αποποινικοποιήθηκε μάλιστα πολύ πιο πρόσφατα απ’ ότι πιστεύουμε. Στην Αγγλία, μάλιστα, μέχρι το 1994 η ομοφυλοφιλία διώκονταν ποινικά, δεν επιτρέπονταν να γραφτεί κάτι υπέρ της στον Τύπο, ενώ στην Κύπρο η αποποινικοποίηση έγινε κάπου στην δεκαετία του 2000.
- Στην Αμερική η ομοφυλοφιλία σταμάτησε να θεωρείται ψυχασθένεια την δεκαετία του ’70, παρέμεινε ωστόσο στη λίστα η δυσφορία γένους (gender dysphoria). Αυτή η δυσφορία δεν έχει να κάνει με την έλξη, αλλά με το συναίσθημα που έχω για τον εαυτό μου γιατί νιώθω πως έχω γεννηθεί στο λάθος φύλο.
- Την δεκαετία του ’90, είχε προχωρήσει αρκετά η επιστήμη ώστε να γίνουν πιο ασφαλείς οι επεμβάσεις αλλαγής φύλου, και πάλι όμως ήταν μια διαδικασία δύσκολη και περίπλοκη, με παρακολούθηση από ψυχιάτρους, ενδοκρινολόγους. Εφόσον έδιναν αυτοί την έγκριση τους, το άτομο μπορούσε να ξεκινήσει ορμονοθεραπεία και έπρεπε να ζήσει έναν χρόνο με την ένδυση και τη συμπεριφορά του άλλου φύλου (παρενδυσία) και αν αποδέχονταν τη νέα αυτή κατάσταση, τότε μόνο μπορούσε να κάνει την επέμβαση.
- Στην Ελλάδα η μικρότερη ηλικία που μπορεί κάποιος να κάνει αλλαγή φύλου είναι τα 15, χωρίς να είναι υποχρεωτική η επέμβαση αλλαγής φύλου για τη νομική αναγνώριση της ταυτότητας του. Επέμβαση αλλαγής φύλου μπορεί να γίνει με τη συγκατάθεση των γονέων μέχρι το άτομο να κλείσει τα 18.
- Το ζήτημα της νομοθεσίας τονίζει την ανάγκη να προστατευτούν τα διεμφυλικά άτομα. Χαρακτηριστικό είναι ότι μέχρι πρόσφατα δεν υπήρχε ημέρα διεμφυλικότητας αλλά μόνο ημέρα μνήμης διεμφυλικών ατόμων που δολοφονήθηκαν για τον λόγο ότι ήταν διεμφυλικά. Σχετικά με την προστασία τους, λοιπόν, αυτό πρέπει να ξεκινήσει νομοθετικά από πιο μικρή ηλικία και όχι από τα 15, γιατί αυτός ο περιορισμός αφήνει το παιδί ευάλωτο σε bullying και κάθε είδους άλλης διάκρισης.
- Οι διακρίσεις αυτές στην παιδική ηλικία μπορούν να οδηγήσουν κάποιον στο να αφήσει το σχολείο, κάτι που δημιουργεί στη συνέχεια πολλά κωλύματα στη ζωή ενός διεμφυλικού ατόμου, στερώντας του την εκπαίδευση και ενδεχομένως και την εργασία. Το χειρότερο σε αυτή την περίπτωση είναι το γεγονός ότι αυτά ακριβώς τα προβλήματα οδηγούν πολλά διεμφυλικά άτομα στη μαστροπεία.
Links και αναφορές
Ακούστε κι άλλες εκπομπές με την Θεοφανώ Παπαζήση εδώ.
Ακολουθήστε τη Δέσποινα Κανάκογλου στα social media:
Instagram @desp1na_k
Twitter @desp1na_k
Ακολουθήστε το GiatiOxi στα social media: